В §§
19,
20 и
57 мы уже рассматривали дополнение именной части сказуемого, но только в отношении с глаголом
esti:
Oslo estas urbo. La ĉambro estas varma. Tie ĉi estas mallume. Но дополнение именной части сказуемого может иметь и много других глаголов:
igi, iĝi, fari, fariĝi, kredi, opinii, supozi, konsideri, ŝajni, ŝajnigi, vidi, aŭdi, nomi, elekti, titoli, montriĝi и др.
П р и м е р ы
La patrino faris la ĉambron pura. Oni elektis lin prezidanto. Oni nomas ŝin Rozino. Ĉiuj titolis lin profesoro, sed poste li montriĝis simpla instruisto. Ho, kiel granda vi jam fariĝis! La almozulo ŝajnigis sin blinda. Oni konsideris tiun difekton tute sensignifa. Hejtu la ĉambron varma!
Вернее, здесь речь идёт о сокращённых предложениях, т.к. в большинстве случаев можно предположить, что глагол
esti опущен:
La almozulo ŝajnigis sin esti blinda. Oni konsideris tiun difekton esti sensignifa. Oni elektis lin esti prezidanto или:
ke li estu prezidanto. Hejtu la ĉambron tiel, ke ĝi estu varma. Опять же встречается обычное слово
esti, к которому относится дополнение именной части сказуемого.
Фразу
Mi vidis, ke la knabo kuras можно сократить до
Mi vidis la knabon kuri, или
=kuranta. Ŝi aŭdis, ke la patrino kudras = Ŝi aŭdis la patrinon kudri. Ni kredis, ke ili dormas = Ni kredis ilin dormi (dormantaj). Ŝajnas, ke li jam venis = Li ŝajnas esti jam veninta. Ŝajnas, ke la kunveno estas jam finita = La kunveno ŝajnas esti jam finita. Причастие именной части сказуемого тоже относится к глаголу
esti, хотя не всегда его употребляют:
Mi vidis la knabon esti kuranta.
Как уже было сказано, именная часть сказуемого никогда не может быть в винительном падеже, а рассмотренные формы причастий, когда они получают окончание
-n, являются уже не именной частью сказуемого, а определением, и всё предложение получает другой смысл:
Mi vidis la knabon kurantaN – это ведь равнозначно:
Mi vidis la kurantan knabon. Mi kredis la viron dormanta = Mi kredis, ke la viro dormas. Mi kredis la viron dormantaN = Mi kredis la dormantan viron. Разница ведь большая!
Мы уже видели, что вместо винительного падежа с причастием (
Mi vidis la knaboN kuranta) можно использовать его и с неопределённой формой глагола:
Mi vidis la knaboN kuri. Ŝi aŭdis la patrinoN kudri. Ni kredis iliN dormi. La nutristino igis la infanojN manĝi.
Вместо
igi manĝi, естественно, можно сказать
manĝigi, но обратите при этом внимание, что последнее имеет два смысла:
igi manĝanta и
igi manĝata. Например,
La vilaĝano manĝigas (= кормит)
sian ĉevalon per aveno и:
La vilaĝano manĝigas (= даёт есть)
avenon al sia ĉevalo. Так же
trinkigi,
sciigi,
konigi и другие переходные глаголы:
Mi sciigis (= проинформировал)
lin pri la novaĵo. Mi sciigis (= сообщил)
la novaĵon al li.
Mi vidis la knabon kurantE означает: когда я бежал, я видел мальчика. Существует же 3 разные возможности, которые нужно хорошо различать:
1. Mi vidis la knabon kuranta = Mi vidis la knabon kuri = Mi vidis, ke la knabo kuras.
2. Mi vidis la knabon kurantaN = Mi vidis la kurantan knabon.
3. Mi vidis la knabon kurantE = Kurante mi vidis la knabon.
